Prof. Dr. Sevil Atasoy: “Madde bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi şarttır”

2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Uğraş Konferansı’nda öğrencilerle bir ortaya gelen Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Sevil Atasoy, transit ülke durumunda kullanıcı ülke duruma geçildiğine dikkat çekti. Atasoy, “Madde bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi kuraldır. İşte bu nedenle unsur bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız.” diye konuştu. 

Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İsimli Tıp Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Çaba Konferansı’nda öğrencilere seslendi. 

Atasoy, bu yıl 2024-2025 akademik yılında, Türkiye’deki tüm üniversitelerin oryantasyon programlarında birinci defa Bağımlılıkla Gayret başlığı altında bir konferans düzenlendiğini lisana getirdi. 

“Öncelikli olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor”

Gençlerin her an karşısına çıkabilecek ister doğal ister kimyasal olsun çeşitli hususlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu hususlar denenebilir, lakin bir noktadan sonra ticari boyut devreye giriyor ve bu durumda, sizi bağımlılığa sürüklemek isteyen birtakım güçlerin olduğunu unutmamalıyız. Bugün, genç yetişkinler için unsur bağımlılığının ne kadar tehlikeli ve ne kadar yaygın bir durum olduğunun altını çiziyoruz. Bu yaşlarda en sıkıntı olan kendinize uzatılan rastgele bir ilacı yahut içinde bir unsur bulunan sigara ya da nargileyi elde etmemenizdir. Öncelikle olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor.” diye konuştu.

“Madde kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir”

Prof. Dr. Sevil Atasoy, gençlere ‘kederli anınızda size uzatılan rastgele bir şeye hayır demesini bilmeniz gerekiyor’ tavsiyesinde bulunarak, “Çünkü o çok süreksiz olarak sizi tahminen rahatlatabilir. Tahminen bu probleminizi kısa bir müddet için çözebilir fakat ıstırabınız, sorununuz orada durdukça tekrar birebir döngünün içine düşeceksiniz. O nedenle sorunun kendisini çözmeyi öncelikle bir hale getirmemiz koşul. Husus kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir.” halinde konuştu.

“Madde bağımlılarının cezaevlerine konmasına karşıyız”

Bazı ülkelerde yasal değişikliklerle esrar kullanımının hür bırakıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu ortada ‘esrar ottur, ziyanı yoktur’ lafının bir kent efsanesi olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bütün hususlar berbata kullanıldıkları takdirde, yani tıbbi maksatlı olanlar dahi berbata kullanıldığı takdirde beyin hasarına yol açar. Hülasa husus bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi kaidedir. İşte bu nedenle unsur bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız. Kesinlikle tedavi edilmeleri gerekir. Fakat çağdaş ve bilimsel formüllerle tedavi edilmesi gerekir.” dedi.

Sosyal medya kullanılarak husus kullanımı özendiriliyor

“Arkadaşlar ortasında rastgele bir unsurla karşılaştığınızda birbirinize dayanak olmaktan çekinmeyin. Yalnızca kendinizi değil, etrafınızdaki arkadaşlarınızı, kardeşlerinizi ve aile üyelerinizi de muhafazamız gerekir.” diyen Prof. Dr. Sevil Atasoy, şöyle devam etti:

“Sosyal medyanın natürel ki çok büyük tehlikesi var. Zira bu, milyar dolarlık, birçok ülkenin kendi gelirinden de daha fazla gelir getiren bir örgütlü cürüm. Bunlar toplumsal medyaları da kullanıyorlar. Orada gördüğümüz her unsur ile ilgili ya da rastgele bir ilaçla ilgili paylaşım aslında sizin de bir kullanıcı olmanız yahut sizin bunu birilerine özendirmeniz için oluşturulmuş bir tuzak. Bunun farkında olun. Toplumsal medyada unsur kullanımıyla ilgili övgü dolu yorumlara sıkça rastlayabilirsiniz; bunun algoritmalar tarafından desteklendiğini unutmayın. Sıkça karşılaştığınız bu içerikler, günün birinde size uzatılan bir maddeyi kabul etmenize sebep olabilir.”

Reçeteli ilaçların berbata kullanılmasına dikkat!

Günümüzde, klasik bağımlılık yapan unsurların yerini laboratuvar ortamında üretilen ve basitçe elde edilebilen sentetik hususların aldığını, bu hususların de bağımlılık yapan tesirlerinin güçlü olmasına karşın daha ucuz olduğunu söz eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Üniversite öğrencileri için tehlikeli olan bir öbür bağımlılık çeşidi ise reçeteli ilaçların berbata kullanılmasıdır. Dünyanın her yerinde, bayanlar ve erkekler husus kullanabiliyor; lakin bayanlar daha çok antidepresanlar, uyku ilaçları ve ağrı kesiciler üzere reçeteli ilaçları, tedavi emeli dışında berbata kullanma eğiliminde olabiliyor.” diye konuştu.

Dünyada husus bağımlılığı giderek artan bir sorun!

Dünyada husus bağımlılığının giderek artan bir sorun haline geldiğini lisana getiren Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2022 yılına ilişkin istatistiklere nazaran, dünya genelinde 292 milyon kişinin husus kullandığını, bu sayının, son 10 yılda yüzde 20 oranında artış gösterdiğini, unsur kullanıcıları ortasında en yaygın olanının esrar olduğunu, esrarı, eroin, amfetamin, kokain ve ekstazinin izlediğini ve bu durumun uyuşturucu ile çabanın insanlık için ne kadar önemli bir sorun olduğunu gözler önüne serdiğini kaydetti.

“Türkiye eroin bağımlısı olmadı fakat şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor”

Dünyada geniş bir cürüm ağı bulunduğunu ve uyuşturucu ticaretinin bu ağın değerli bir modülü olduğunu anlatan Prof. Dr. Sevil Atasoy, şunları lisana getirdi:

“Farklı uyuşturucu çeşitleri farklı yollarla taşınıyor. Örneğin, kokain için yeşil, eroin için kırmızı yollar kullanılıyor. Birebir güzergâhlarda insan kaçakçılığı üzere yasadışı faaliyetler de gerçekleşiyor. Türkiye, coğrafik pozisyonu nedeniyle Balkan yolu üzerinde yer alıyor. Bu yol, tarih boyunca İpek Yolu’nun Çin’den Avrupa’ya kadar uzanan kısmının bir kesimi olarak ticaret için kullanıldı. İşte bu yüzden biz eroin için daima bu trafiğin üstünde olan bir ülkeydik. Afganistan’da Taliban’ın idaresi ele geçirmesiyle haşhaş ekimi yasaklandı. Afgan köylüleri artık eroin üretiminden para kazanamadıkları için metamfetamin sentezlemeye yöneldi. Bu durum Türkiye’yi, eroinin yerine metamfetamin ticaretinin geçtiği bir transit ülke haline getirdi. Transit ülkeler çoklukla uyuşturucunun lokal kullanımından da etkilenirler. Türkiye eroin bağımlısı olmadı lakin Türkiye şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor.”

Son iki yılda dörde katlandı!

Türkiye’de son yıllarda süratle artan birtakım hususlar ortasında sentetik ecza ve düzmece ilaçlar, bilhassa de sentetik esrarın yer aldığını, sentetik esrarın, esrarın faal hususunu içeren fakat gerçek esrar olmayan “bonzai” olarak bilinen unsurlar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Sevil Atasoy, son iki yıl içinde metamfetamin yakalanma oranları dörde katlandığını, bu durumun, piyasada yasadışı hususların artışını ve çeşitlenmesini gösterdiğini söyledi.

Transit ülkeydik lakin artık kullanıcısıyız!

Ülkemizin, üzerinden geçen uyuşturucunun yüzde 35 ile yüzde 40’ını yakalayarak dünya genelinde yüksek bir muvaffakiyet sergilediğine işaret eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Ancak bu, toplam ölçünün yalnızca yarısı; gerisi kaçakçıların elinde kalıyor. Polisin uğraşlarına karşın yakalanamayan önemli ölçüde uyuşturucu, Pasifik, Batı ülkeleri ve Arap Yarımadası’ndan kapıdan gönderilmeye devam ediyor. Her gün sokaklarda uyuşturucu satan torbacılar da yakalanıyor; lakin yoksulluk ve işsizlik nedeniyle onların yerini alacak yeni bireylerin bulunması kolay oluyor. Bağımlıların tedavi edilmesi gerekmektedir. Tüm doktorların bağımlılık tedavisi hakkında bilgi sahibi olması ve özel hastanelerin sayısının artması koşul. Lakin şu anki durumda, bağımlı bireylerin tedavi almak istemesi halinde hastaneye kabulü çabucak sağlanamıyor; çoklukla üç ay ya da altı ay sonra gelinmesi isteniyor. Biz transit bir ülkeydik. Fakat artık kullanıcısıyız.” diye konuştu.

Atasoy birebir gün içerisinde ikinci konferansında da NP Sıhhat Yerleşkesi İbn-i Sina Oditoryumunda sıhhat öğrencileriyle buluştu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı